{
    "title": "Şeftali Budama",
    "image": "https://www.seftali.gen.tr/images/Seftali-Budama-49.jpg",
    "date": "21.01.2024 01:23:23",
    "author": "Selen Karadeniz",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Şeftali budama,</b> şeftali yetiştiriciliği yapanlar açısından kaliteli ve bol miktarda ürün alınmasına yardımcı işlemlerden biridir. Eğer şeftali budama yapılmadığı takdirde ağaçlarda düzensiz taç gelişimi, verimin fazla olması yüzünden dallarda kırılma, meyvelerin kalitesiz ve küçük olması, dallanmanın sık oluşu yüzünden içteki dalların ışık alamaması, ürünün bir yıl olması diğer yılda olmaması gibi sorunlar yaşanır. Bu nedenle budama şeftali yetiştiriciliği açısından karlılık oranını arttıran, önemli bir bakım önlemidir. Şeftali budama tüm meyve ağaçlarında olduğu gibi dal seyreltme, dal kesme, dal eğme, dalların açılarında genişletme, daraltma, uç alma gibi işlemleri kapsar.</div><div><br></div><div><b>Şeftali budama neden yapılır?</b></div><div><ul><li>Fidan dikiminde kök ve gövde arasındaki dengenin sağlanması</li><li>Şeftali ağaçlarına istenen şeklin kolayca verilmesi</li><li>Ağaçların sürgün oluşumunu ve meyve verimini dengelemek</li><li>Dal çıkarma yoluyla meyvelerin seyreltilmesi</li><li>Ürünün bir yıl olup, bir yıl olmaması sorununun çözümlenmesi</li><li>Taçlandırmanın iyi yapılmasıyla ağacın tacında iç kısımların daha iyi ışık almasını ve havalanmasını sağlamak, dolayısıyla meyve veriminin artırılması</li><li>Dallarda kırılma ve sarkmanın azaltılması için <b>şeftali budama</b> yapılır.</li></ul></div><div><b>Şeftali budama nasıl yapılır?</b></div><div><br></div><div>Şeftali ağaçları diğer meyve ağaçlarına göre daha fazla budamaya ihtiyaç duyar. Çünkü ağacın meyveleri bir yıllık dallarda oluşur. Düzenli ürün almanız içinde yeterince yıllık sürgün oluşumunun sağlanması gerekir. Şeftali yetiştiriciliğinde iyi bir budama sulama ve gübrelemenin yapılması sayesinde daha kalıcı olur. Ağaçta iyi bir taç oluşturma ve sonradan da bunun korunması önemlidir. Şeftali budama iki türde yapılabilir. Bunlar;</div><div><br></div><div><b>Şekil budaması:</b> bu yeni dikilmiş fidanlara yapılır. Ağaçlara goble ya da değişik doruk dallı bi şekil verilir. Kurak olan yerlerde ortası kapalı uygun doruk dallı şekil verilebilir. Şeftali fidanlarına şekil verilirken özel budama istekleri, ekolojik şartlar gibi detaylarda değerlendirilmelidir. Kurak yerlerde iç kısımların nemli kalmasını sağlayacak, kapalı şekillerin tercih edilmesi önemlidir. Topraktaki su miktarının kısa sürede buharlaşmaması için, ağacın tacının toprağı yakın olan alanları bodur bırakılmalıdır. Nemli yerlerde ise bunun tersi yapılmalıdır. Tacın iç kısımlarının nemli kalmaması için açık biçimde, gövdeye yakın yerlerde yüksek bırakılmalıdır. Bunlara dikkat edilerek doruk dallı, goble, değişik doruk dallı gibi şekillerden uygun olanı seçilir. Bu şekil budamasına fidanların dikilmesinden sonra başlanır.</div><div><br></div><div>Goble şekli şeftali yetiştiriciliğinde en fazla kullanılan ve uzun geçmişi olan bir terbiye sistemidir. Şeftali budamasına da oldukça uygundur. Bol yağış alan ve nemli yerlerde bu şekil budaması tavsiye edilir. İlk dikim yılında fidanların tepelerinden yaklaşık 50 cm kesilir. Bu yükseklik ana dalların çıkış yerini belirlemeye yardımcı olur. Tepe kesini yüksek olursa, budama, hasat ve seyreltme işlerini zorlaştırır. Sürgünler gelişmeye başladığında, ağaç verime yattığı zaman meyve yükü açısından dalların şekillendirilmesi önemlidir. Sürgünlerin uzunluğu 15-20 cm olduğunda şekillendirme de başlar. Birbirini gölgelemeyen belirli sayıda 3-5 ana dal seçilerek, bunların aynı yerden çıkmasına özen gösterilir. Diğer dallar dipten çıkarılır ya da bükülerek gelişimine engel olunur. Şeftali ağaçların gelişimi genellikle yayvan şekilde olur. Dal açılarında yapılan genişletme gövdeyle ana dalların bağlantısını güçlendirir. Dal gelişimini zayıflatarak, güneşin iş kısımlara girişini arttırır. İkinci yılda soğuklar geçince <b>şeftali budama</b> yapılır. Ancak şeftali ağacı türlerine göre özel budama istekleri olur. Çatıyı oluşturan ana dallarda budama yardımcı dalların yüksekliğine uygun şekilde yapılır. Yaklaşık budama çatal yerinden itibaren 50-90 cm üstten yapılır. Kesim yerlerinin altından yeni sürgünler gelmeye devam eder. Bunlardan yardımcı dallar belirlenir. Bunların hepsi aynı tarafa bakmalıdır. Dik gelişim gösteren dalların açıları da genişletilir. Üçüncü yılda yani durgun süreçte ağaçlar şekillendirilmeye devam edilir. Önceki yıl seçilen yan dallar ve ana dallar tepeden kesilir. Sonraki yıllarda da ağacın iç kısımlarına güneş ışığının rahat girmesi içinde açık tutulmalıdır.</div><div><br></div><div><b>Mahsul budaması:</b> bu tür şeftali budama mahsule yatan ağaçlara uygulanır. Şeftali ağaçlarındaki meyveler yıllık sürgünlerde ve buket dallarda oluşur. Bu yüzden her sene yeni sürgünlerin oluşumu sağlanmalıdır. Bunun için sert budama yapılmalıdır. Budamada çiçek ve odun gözlerin olduğu dallar kalmalı, sadece çiçek gözü olan dallar kesilmelidir. Ağaç ikinci yılda hafif budanır. Üçüncü yılda da budama hafif yapılır. Verim çağındaki şeftali ağaçları her yıl budanmalıdır.</div><div><br></div><div><b>Şeftali budama ne zaman yapılmalı?</b></div><div><br></div><div>Genellikle budama kışın dinlenme sürecinde havaların fazla soğuk olmadığı zaman yapılır. Fazla soğuk olmayan bölgelerde sonbaharda, yapraklar dökülünce budama yapılır. Kışın bitimine kadar yani ağaçların uyanmasına kadar şeftali budama yapılabilir.</div>"
        }
    ]
}