{ "title": "Şeftali Hastalıkları", "image": "https://www.seftali.gen.tr/images/Seftali-Hastaliklari-26.jpg", "date": "20.01.2024 15:33:42", "author": "Selen Karadeniz", "article": [ { "article": "Şeftali hastalıkları, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yetiştiriciliği yapılan sert çekirdekli meyveler arasında ilk sırayı alan şeftali, kolay yetişmesine rağmen üretimdeki en önemli sorun şeftali hastalıklarıdır. Eğer bunlara karşı yeterli önlem alınmazsa, şeftali veriminde ve meyve kalitesinde önemli düşüşler meydana gelir. En fazla görülen şeftali hastalıkları arasında aşağıdakiler yer almaktadır.

Şeftali hastalıkları nelerdir?

Şeftali yaprak delen hastalığı: bu hastalık şeftali ağacının yapraklarında, tomurcuk ve sürgünlerde, aynı zamanda mevyelerinde ortaya çıkar. İlk lekeler yapraklarda yuvarlak, 1 mm çaplı, sarı kırmızımsı renkte olur. İlerleyen zamanda renk koyu kahverengiye dönüşerek, lekeler kurur. Bu yaprağa delik bir görünüm verir. Enfekte olan tomurcukları ise baharda zamklı, parlak olur, kolayca yerinden kopmaz. Bu özellikler tomurcukları sağlamlarından ayırmaya yeter. Hasta tomurcukların dip kısımlarındaki ilk lezyonlar zamanla kanserleşir. Bunlarda genişleyerek, zamk salgısı üretir. Böylece şeftali ağaçlarında zayıflama olur. Tomurcuklardaki zarar ile sürgünlerin kuruması ağaç kaybına neden olur. Bu şeftali hastalığı taş çekirdekli meyvelerin yetişmiş olduğu her bölgede yaygındır. Hastalıkla mücadelede hastalanan yerler budanmalı ve bahçeden uzaklaştırılarak, kalan ağaçlara iyi bakım yapılmalıdır. Rüzgârsız havada ilaçlama yapılmalı, ikinci ilaçlamada çiçek tomurcukları açmadan evvel yapılmalıdır.

Şeftali yaprak kıvırcıklığı hastalığı: Şeftali hastalıkları arasında en önemli mantar hastalığı budur. Ağaçların yaprak ve sürgünlerinde etkili olan bu hastalığa klok adı da verilir. Meyve ve çiçeklere de zarar verebilir. Belirtiler ilkbaharda başlar. Tipik özelliği yapraklarda kıvırcıklaşmaya yol açmasıdır. Yapraklar bu nedenle hızla bozulur, renkleri de açık yeşil, sarı ile koyu kırmızı mora kadar değişebilir. Kalınlaşan yapraklar gevrekleşir, büzüşür ve kıvırcık hale gelir. Üzerlerinde bazı hallerde beyazımsı tabaka olur. Zamanla renkleri kahverengi olur ve dökülürler. Meyvelerde siğilimsi görünüm ortaya çıkar ve çatlamalar olur. Bu hastalıkla mücadelede zamanlama oldukça önemlidir. Bazen tomurcukların çıktığı zaman yapılan ilaçlama yeterli olur. Bazen de yeniden ilaçlama yapılması gerekebilir. Bu çiçeklenme döneminde yapılır.

Şeftali küllenmesi: Her bölgede oluşabilen bu hastalık salgın hale gelirse, ağaç gelişimine, aynı zamanda verime zarar verir. Hastalığın nedenleri arasında ani sıcaklık değişimleri, potasyum azlığı ile aşırı azotlu gübreleme gibi etkenler vardır. Bu şeftali hastalığı göz oluşumunu engellediğinden, yaprakları da hastalandırdığı için, sonraki yıldaki odun ve meyve gelişimini yani verimi olumsuz etkiler. İlk belirtiler yaprak, meyve ve sürgünlerde olur. Önce yapraklarda hafif kabarıklık, renk açılması ile yağlımsı görünüm olur. Giderek kabarıklıkta arka yüzde beyaz gri unumsu tabaka oluşur. Hastalıkla kuruyan filiz, sürgün ve dalların enfeksiyonlu bölümlerin 20 cm altı budanarak mutlaka bahçeden uzak tutulmalıdır. Budamanın ağaç havalanmasını engelleyecek şekilde yapılmaması ve sık dikim olmamasına özen gösterilmelidir. Rüzgârsız ve serin havada ilaçlama yapılmalıdır. Kuru ve sıcak havalarda kükürtlü preparat kullanımı yapılmamalıdır.

Şeftali Monilya hastalığı: Mumya hastalığı da denilen bu hastalık ilkbaharda bol yağış alan bölgelerde ortalama her yıl görülebilir. Erken dönemde ağaçlardaki çiçek ve sürgün ölümlerinin nedenidir. İlerleyen aşamada meyve çürümesi yapar. Bu verimi oldukça düşürür. Çiçekler etkilendiğinde renkleri kahverengi olur, kuruma ve zamk akıntısı sonucunda çiçekler dalda asılı kalır. Nemli ve yağmurlu zamanlarda yara çevresinde zamklanma oluşur. Hastalıklı ağaçlar budanmalı, bunlar yakılarak yerdeki meyvelerde imha edilmelidir. Bol yağış alan bölgelerde koruma amaçlı ilaçlama yapılması ihmal edilmemelidir.

Şeftali Rosellina kök çürüklüğü: bu hastalık toprak kökenlidir. Eğer toprakta bu hastalık bulunuyorsa, yıllarca etkili olabilir. Köklerdeki hasar ağaçların topraktan besin ve su almasına engel olur. Bu ağaçlarda sararmaya ve ölüme neden olur. İlk belirti yaprak sararmasıdır. Bu sorun ağacın bir bölümünü de etkileyebilir. Ayrıca yaprakların küçüldüğü de görülür. İlerleyen dönemde yapraklarda dökülme, kalite ve verimde düşme olur. Henüz meyvelerde irileşme ve olgunlaşma olmadan ağaçlardan dökülürler. Bu hastalıktan korunma için ağır topraklarda şeftali yetiştiriciliği yapılmamalı, toprakta su birikiminin sağlanması ve havadar tutulması, sulamada kök boğazının suyla teması önlenmeli, ağaç köklerine kadar etraf açılmalı ve yazın köklerin hava ve güneş ışığı alması sağlanmalıdır. İlaçlamada başka ir önlemdir.

Şeftali kara lekesi: Şeftali hastalıkları arasında yer alan kara leke, meyvelerde olgunlaşmanın düzensiz olmasına, meyvede yarılmaya ve şekil bozukluklarına yol açar. Lekeler meyve sapına kadar inebilir. Önceleri zeytin renginde olan lekeler, giderek büyür ve yayılır. Fakat meyve etinde leke olmaz. Bu hastalık meyve gelişimini bozar. Hastalıklı sürgünler hemen kesilmeli ve ilaçlama yapılmalıdır. İlk ilaçlamanın çiçek taç yapraklarının dökümünden sonra yapılması gerekir. Tüm hastalık koşulları bitinceye kadar ilaçlamaya devam edilmesi önemlidir.
" } ] }